De verschillen en overeenkomsten tussen chiropractie en manuele therapie
door Roel te Kolstee | leestijd: 5 minuten
Wat is het verschil tussen chiropractie en manuele therapie? Deze vraag komt bijna dagelijks voorbij in onze praktijk. Best begrijpelijk, want voor patiënten lijken chiropractie en manuele therapie veel op elkaar. We behandelen dezelfde klachten. We ‘kraken’ allebei onze patiënten en we gebruiken dezelfde moeilijke woorden. Dat ziet er allemaal min of meer hetzelfde uit, toch…?
Er zijn wel degelijk duidelijke verschillen tussen chiropractie en manuele therapie. In dit artikel leg ik zo goed mogelijk uit wat de verschillen én wat de overeenkomsten zijn. Ik ga in op de opleidingen die ze volgen, de behandeltechnieken die ze gebruiken en welke specifieke klachten ze behandelen.
Verschillen en overeenkomsten in de opleiding
Manuele therapie is in Nederland een specialisatie binnen de fysiotherapie. Na de 4-jarige hbo-opleiding voor fysiotherapeut bestaat de mogelijkheid om via deeltijdonderwijs een master in manuele therapie te behalen. Deze deeltijdopleiding, bestaande uit verschillende contactdagen, zelfstudie en stages, duurt 2 tot 3 jaar.
De opleiding tot chiropractor is een 5-jarige universitaire fulltime studie,
die eveneens wordt bekroond met een mastergraad. Deze opleiding kun je niet in Nederland volgen. De meeste chiropractoren hebben in Engeland of Amerika gestudeerd. Met de master op zak, volgt een chiropractor nog een jaar lang het Graduate Education Program (GEP). Dit houdt in dat je als beginnend chiropractor nog een extra jaar aan het werk gaat onder begeleiding van een ervaren chiropractor. Dit jaar is volledig gericht op het in de praktijk brengen van kennis en het uitbreiden en verfijnen van je vaardigheden. Pas na dit jaar kan een chiropractor zich zelfstandig vestigen.
Wanneer ga je naar een chiropractor en wanneer naar een manueel therapeut?
Zowel chiropractoren als manueel therapeuten behandelen voornamelijk klachten die te maken hebben met de botten, gewrichten en spieren. Ofwel met het bewegingsapparaat. Bij chiropractoren ligt de nadruk duidelijk op klachten die voortkomen uit de wervelkolom. De wervelkolom speelt van oudsher een zeer belangrijke rol in onze behandeling. Veruit het grootste deel van onze patiënten komt dan ook bij ons vanwege rug- en nekklachten. Chiropractoren zijn buitengewoon goed en ervaren in het behandelen van rug- en nekklachten.
Maak een afspraak met een van onze chiropractoren
De behandeltechnieken van chiropractoren en manueel therapeuten
Chiropractoren staan natuurlijk bekend als de ‘krakers’. De officiële benaming voor deze kraaktechnieken is ‘manipulaties’. Of zoals binnen de chiropractie gebruikelijk is ‘adjustment’. Hoewel dit zeker niet de enige behandeltechniek is die we gebruiken, is dit voor de meeste patiënten wel heel herkenbaar.
Manueel therapeuten zijn ook opgeleid om manipulaties te gebruiken. Op het eerste gezicht lijken deze behandeltechnieken best veel op elkaar.
Hoe ervaren patiënten de verschillen tussen de behandeltechnieken?
Toch ervaren veel patiënten vaak wel degelijk verschillen tussen een manipulatie door een chiropractor of een manueel therapeut. Hoewel er geen harde wetenschappelijke onderzoeken zijn om dit te bevestigen, denk ik dat dit verschil goed te verklaren is:
In de opleiding tot chiropractor beginnen we al direct in het eerste jaar met de basis voor de manipulatietechnieken. Gedurende de rest van de 5-jarige opleiding besteden we wekelijks veel tijd aan het herhalen en perfectioneren van deze vaardigheden.
Voordat we onze allereerste patiënt aanraken, hebben we dus al een heleboel ervaring opgedaan. Eenmaal in de praktijk blijven we deze technieken dagelijks gebruiken en verder verfijnen, totdat het een tweede natuur is geworden. Dit vraagt veel tijd en oefening.
Door de opzet van de opleiding tot manueel therapeut ontwikkelen zij hun vaardigheden anders. Tijdens de contactdagen krijgen ze (voor het eerst) nieuwe behandeltechnieken aangereikt, die op de werkdag erna meteen gebruikt worden. Bij echte patiënten, met pijn. En dat is de eerste keer best spannend, weet ik uit ervaring, terwijl ik toen zelf al 5 jaar had geoefend!
Om die reden kiezen veel manueel therapeuten in de dagelijkse praktijk toch snel weer voor de oude vertrouwde technieken vanuit de opleiding tot fysiotherapeut. Begrijpelijk, maar daardoor worden de manipulatietechnieken uiteindelijk onvoldoende geoefend om er echt bedreven in te worden.
In de praktijk horen we het vaak: “De manueel therapeut heeft wel geprobeerd het te kraken, maar kreeg het niet goed los.” Heel soms blijkt het dan inderdaad een lastige rug te zijn, maar in de meeste gevallen niet. Dan ligt het dus niet aan de patiënt…
Vooropgesteld: er zijn zeer goede, vaardige manueel therapeuten. Dit zijn de manueel therapeuten die wél elke dag hun manipulatietechnieken gebruiken en daar dus de vereiste behendigheid in hebben ontwikkeld. Maar toch vermoed ik dat de gemiddelde chiropractor meer vaardigheid op dit gebied heeft ontwikkeld dan de gemiddelde manueel therapeut. Uitzonderingen daargelaten.
Wat voor de ene rug werkt, werkt niet voor de andere
Wat voor de ene rug werkt, is niet automatisch de beste oplossing voor de andere rug. Zo zal iemand met een stijve rug doorgaans goed reageren op manipulaties en mobilisaties (losser maken). Terwijl iemand met een slechte controle over de rug- en buikspieren veel baat heeft bij de juiste oefeningen. En soms heeft een rugprobleem een totaal andere aanpak nodig, zoals psychotherapie, pijnbestrijding of zelfs een operatie!
Welke behandeling past bij mij; een simpele richtlijn
De kunst voor elke behandelaar, ongeacht wat er op zijn of haar visitekaartje staat, is om goed uit te zoeken waarom iemand rugpijn heeft en welke aanpak in dit specifieke geval de grootste kans op succes heeft. Als de behandelaar zelf in deze aanpak kan voorzien, is de patiënt op het juiste adres. Zo niet, dan moet de patiënt doorverwezen worden naar iemand die wel de juiste specialisatie en vaardigheden heeft. Maar helaas wordt dit in de praktijk lang niet altijd gedaan…
Gelukkig kun je als patiënt zelf ook een simpele richtlijn aanhouden. Want ongeacht voor welke behandelaar je kiest: als je binnen 5 à 6 behandelingen geen duidelijke verbetering voelt, wordt het tijd om iets anders te proberen.
Wat is beter, chiropractie of manuele therapie?
Chiropractie natuurlijk…. Grapje! Er zijn natuurlijk nog veel meer beroepen die zich met bewegingsklachten bezighouden. Denk aan fysiotherapie, caesar therapie, mensendieck, osteopathie. Voor zover ik weet zijn er nooit vergelijkende wetenschappelijke onderzoeken gedaan. Dus is geen enkel beroep aantoonbaar beter dan de ander.
Een andere reden waarom de ene behandelmethode niet absoluut beter is dan de andere, is dat elke rug anders is. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is rugpijn geen eenheidsworst. Een stratenmaker met rugpijn heeft waarschijnlijk een ander aanpak nodig dan iemand met rugklachten en een kantoorbaan.
Roel Te Kolstee
Roel is chiropractor en mede-eigenaar van chiropractiepraktijk Tiel Zutphen. Al meer dan 20 jaar werkt hij als chiropractor, zonder zich een dag te vervelen. De nieuwste inzichten en ontwikkelingen in het vak, de verschillende type klachten, de persoon achter de pijn, het blijft hem mateloos boeien. Misschien heeft dat iets te maken met zijn enorme leergierigheid en ambitie? Hoe dan ook is hij niet snel tevreden. Hij wil precies weten hoe dingen zitten, zoekt altijd naar de vraag achter de vraag en naar nóg betere manieren om patiënten te helpen. Blij wordt hij op het moment dat patiënten zich realiseren dat ze zelf weer grip krijgen op hun lichaam. Ook privé heeft Roel altijd volop plannen. Naast iedere dag sporten of bewegen, houdt hij van lekker koken, fotograferen, lezen en een gezellig feestje op z’n tijd.
Migraine de baas met chiropractie | Effectieve behandelingen en adviezen
Migraine zet je leven op de kopChiropractie biedt hulpdoor Ivar Schenk | leestijd: 3 minutenMigraine zet je leven op de kop. Die kloppende pijn aan één kant van je hoofd, gedwongen volledige rust moeten nemen en de dagenlange nasleep met vermoeidheid en...
Stenose klachten? Dit kun je eraan doen
Pijn in je benen door stenose? Dit kun je eraan doendoor Roel te Kolstee | leestijd: 3 minutenHeb je pijn in je benen die maar niet weggaat? De kans is groot dat je rug daar een rol in speelt. Wanneer je last hebt van beide benen tegelijk, kan het zijn dat er sprake...
Artrose in rug, nek of schouder?
Artrose in rug, schouder of nek? Voorkom pijn, stijfheid en beperkingendoor Ivar Schenk | leestijd: 3 minutenArtrose is een veelvoorkomende aandoening en gaat gepaard met pijnlijke gewrichten en verminderde mobiliteit. Artrose in je rug, schouder of nek kan je...