De wervelkolom

Hoe is je wervelkolom opgebouwd?

Je wervelkolom bestaat uit 24 afzonderlijke wervels. Tussen iedere twee wervels zit een tussenwervelschijf. Dit is een kraakbenige ring, met in het midden een geleiachtige kern. De tussenwervelschijven zijn redelijk elastisch en dragen bij aan de schokdemping. De bovenste 7 wervels rekenen we tot de nekwervels, de 12 daaronder noemen we de borstwervels en de onderste 5 vormen de lendenwervels.

Je nekwervels (bovenste 7 wervels)

De bovenste twee wervels in de nek, de atlas en de draaier, zijn uniek in hun ontwerp. Door hun specifieke eigenschappen creëren ze een plateau waar je schedel op kan rusten en tegelijkertijd op kan draaien. Ongeveer de helft van de totale draaibeweging van je nek komt daar vandaan. Voor een goed functionerende nek is voldoende bewegingsvrijheid (mobiliteit) voor de bovenste wervels essentieel. De onderste nekwervels hebben een meer dragende functie. In dit gebied is stabiliteit daarom belangrijk.

Je borstwervels (volgende 12 wervels)

De borstwervels in de bovenrug zijn uniek door de aanwezigheid van de ribben. De borstwervels vormen samen met het borstbeen aan de voorkant en je ribben de ribbenkast. Je ribbenkast beschermt je longen en je hart. Je bovenrug lijkt een gebied met weinig beweeglijkheid, maar je haalt er toch veel bewegingsvrijheid uit. Met name draaibewegingen van de romp, een goed bewegende nekwervelkolom en het bewegen van je schouders, halen we uit de bovenrug. Ben je beperkt in je mobiliteit in dit gebied, dan kan dat veroorzaakt worden door veel zittend kantoorwerk, veel autorijden en andere activiteiten waar de armen voor ons uitgestrekt zijn. Met chiropractische behandeltechnieken en (stretch)oefeningen voor de bovenrug, kun je de normale mobiliteit herstellen.

Je lendenwervels (onderste 5 wervels)

De lendenwervels zijn de steunpilaar van je lichaam. Dit is het gedeelte van de wervelkolom dat je rechtop houdt. Het vormt een stevige basis, die stabiel moet zijn. Bij lage rugklachten wordt vaak aangegeven dat de rug ‘stijf’ aanvoelt. De lage rug hoort door zijn dragende rol ook niet heel flexibel te zijn. Dit stijve gevoel wordt veroorzaakt doordat de diepgelegen spieren die een stabiliserende functie hebben, niet goed functioneren. Om toch de stabiliteit te kunnen geven aan de lendenwervels, worden de grote, oppervlakkige spieren meer aangespannen en dit voelt stijf aan. Stretchen van je rug geeft soms tijdelijk verlichting, maar lost het stabilisatieprobleem van de dieper gelegen spieren niet op. Het is goed om in dit geval oefeningen te doen, die de diepe stabilisatiespieren actief maken, zodat de grotere oppervlakkige spieren meer ontspanning krijgen. Dit klinkt tegenstrijdig, maar door meer stabiliteit voelt de rug dus soepeler aan.

Je wervelkolom beschermt je zenuwstelsel en vice versa!

Zoals gezegd beschermt je wervelkolom je zenuwstelsel. Maar het mooie is: omgekeerd geldt dat ook. Het zenuwstelsel speelt namelijk een cruciale rol in het voorkomen van rugklachten. Dat werkt zo: Vanuit onze spieren en gewrichten (dus ook die van de wervelkolom) wordt continu informatie naar het centrale zenuwstelsel gestuurd. Deze informatie noemen we ‘proprioceptische informatie’. Het centrale zenuwstelsel gebruikt deze informatie om te ‘voelen’ hoe en waar het lichaam zich bevindt in de ruimte. Het registreert hoeveel kracht er op de spieren en gewrichten wordt uitgeoefend en welke bewegingen er gaande zijn. Op basis van deze informatie worden er razendsnel ‘berekeningen’ uitgevoerd door het zenuwstelsel om vervolgens weer opdrachten terug te kunnen sturen naar de spieren en gewrichten.

Ons lichaam is superslim en razendsnel

Wanneer we iets zwaars optillen, maakt ons centrale zenuwstelsel eerst een inschatting hoeveel kracht er gegeven moeten worden. We zien het object en op basis van eerdere ervaringen begint ons zenuwstelsel te rekenen. Vervolgens gebeurt er iets heel opmerkelijks: voordat we in beweging komen, worden de stabiliserende spieren rondom de wervelkolom automatisch aangespannen. Het centrale zenuwstelsel ‘centreert’ de gewrichten, waardoor ze in een zo gunstig mogelijke positie komen te staan om veilig kracht te kunnen zetten. Pas wanneer deze stabilisatie heeft plaatsgevonden, start de rest van de beweging. Op deze manier behoedt het centrale zenuwstelsel ons dus voor een rugblessure.

Van alle activiteiten in je centrale zenuwstelsel is zo’n 80% gemoeid met beweging. Dat is veel. Dus is het maar goed dat dit automatisch op de achtergrond plaatsvindt. Het zou erg vermoeiend en tijdrovend zijn, als we hier zelf over na moesten denken.